12 mei 2023

Maakplaats* Omgevingsonderwijs op OBS de Pôlle in Marsum

Educatie PO Verhalen

Kinderen kunnen in hun eigen straat, dorp of wijk heel veel ontdekken waar ze van kunnen leren. Dat heet omgevingsonderwijs. OBS de Pôlle in Marsum vroeg Keunstwurk Cultuureducatie te helpen omgevingsonderwijs op te zetten, en dit voor langere tijd te koppelen aan de lesmethodes die gebruikt worden op school. Keunstwurk vroeg meimakker Willy Bergsma om hier samen met het team van de Pôlle aan te werken. De nadruk lag op meertaligheid en kunst en cultuur.

De juffen en meesters van De Pôlle gingen van start met een training in dorpscafé Het Grauwe Paard, één van de oudste cafés van Nederland. Hans Nouta, die hier 40 jaar geleden uitbater was, vertelde hoe dat was en wat het café toen al betekende voor het dorp. Aan de stamtafel hebben de leerkrachten hun eigen verhalen over hun café-ervaringen aan elkaar verteld. Ook waren er vragen als: Wat vinden we belangrijk voor de projectweken en hoe kunnen we daar het dorp bij inzetten? Met behulp van het ‘spiekbriefje’ is er een begin gemaakt met ideeën en ontwerpen.

Programma’s van cultuurmenu Waadzinnig, zoals ‘De kerk als tijdmachine’ en ‘Greidehúskes Heech en Dreech’, waarbij de kinderen leren hoe de terpen tot stand kwamen, zijn meegenomen in het geheel. De projectweken in maart werden gebruikt om lessen en ideeën uit te proberen.

Wat voor alle leerkrachten belangrijk en een must was, was de verbinding met het Poptaslot in het dorp. Willy benaderde Gunar Boon, de slotbewaarder, om mee te denken. Gunar is geschiedenisdocent dus een ideale meedenkpartner. Alle klassen zijn op bezoek geweest op het slot.

De kinderen hadden vooraf al een voorwerp uit het slot in de klas gekregen waar vragen over bedacht mochten worden. De excursie naar het slot was gericht op beleven, dus de kinderen maakten kennis met de glijvloer in de eetzaal, de beroemde kast moest gepoetst en de haard aangestoken. Ook mochten ze het testament van Popta lezen waarin stond hoe de voogden met zijn nalatenschap om moesten gaan.

Hoe aten de slotbewoners, waar werd gekookt, hoe zag de wc eruit en hoe en waar sliep men toen? En waarom was er een vrouwenhofje? Een geweldige ervaring voor de kinderen en leerkrachten van de Pôlle! De bedoeling is dat dit programma elk schooljaar op de kaart staat.

Ook een bezoekje aan de kerk en de molen in Marsum waren onderdeel van de projectweken. Zo zijn er frottages gemaakt van de grafzerken en de molenaar heeft leerlingen verteld over de werking van de molen. De kinderen mochten tot boven in de molen klimmen. Van deze excursies zijn verwerkingslessen bedacht en uitgevoerd, vastgelegd en gedocumenteerd zodat ze elke keer weer gebruikt kunnen worden.

*Een maakplaats is een project waarin een kunstvakdocent en het team van de school nieuwe vormen van onderwijs kunnen onderzoeken en uitproberen